Blog

Ojczyzną kawy jest Afryka a konkretniej Etiopia. Z tego kontynetu pochodzą trzy podstawowe gatunki kawy.

• Coffea arabica (80-90% udziału na rynku, najchętniej kupowana przez handlowców i przez nas - konsumentów),
• Coffea liberica,
• Coffea robusta oraz mutacja Coffea exelsa (prawie nie ma w Polsce).

W 1554 r. powstały pierwsze kawiarnie w Konstantynopolu. W 1683 r. Polak , Franciszek Kulczycki, otworzył pierwszą kawiarnię w Wiedniu. W 1700 r. otwarto pierwszą kawiarnię w Gdańsku.

Przygotowanie i prażenie

Ziarna kawy z jagody wyjmuje się dwoma metodami:

• suchą (owoce należy suszyć na otwartym powietrzu tak długo, aż miąższ oddzieli się od ziaren),
• mokrą - polega ona na zgniataniu owoców w specjalnych maszynach. Następnie ziarna są suszone i usuwa się z nich cienką błonkę, oczyszcza się je i sortuje. Uzyskane nasiona mają barwę szarozieloną. Podczas palenia powstają olejki eteryczne oraz substancje estrowe, nadające produktowi odpowiedni smak i aromat.

Dzłanie na orgnizm

Kawa to stymulator, który pobudza organizm, usprawnia procesy myślowe i daje energetyczny zastrzyk. Po wypiciu napoju efekty odczuwalne są po około 30 minutach.

Ostatnie opublikowane badania dowodzą, że

• Kawa nie ma wpływu na ogólny poziom cholesterolu we krwi (spożywana w umiarkowanych ilościach) [1].
• Nie udowodniono, aby choroby nowotworowe miały związek ze spożywaniem kawy. Nie wpływa ona również na wzrost ryzyka udaru mózgu czy chorób serca [2].
• Nadciśnienie nie ma związku z piciem kawy. Picie kawy jedynie prowadzi do wzrostu częstości skurczu serca (tętna) [3].

Plusy spożywania kawy

• Kawa zmniejsza ryzyko zachorowania na marskość wątroby [4] i chorobę Parkinsona [5].
• Usprawnia procesy krótkotrwałego zapamiętywania[6], ułatwia koncentrację.
• Usprawnia metabolizm, zwiększa szybkość przemiany tłuszczy, pozytywnie wpływa na trawienie i układ krążenia.
• Zmniejsza ryzyko zachorowania na cukrzycę typu II aż do 50% [7], zmniejsza możliwość zachorowania na kamicę żółciową [8].
• Usprawnia perystaltykę (ruchy) jelit, równocześnie zmniejsza ryzyko zachorowania na raka jelita i wątroby [9].
• Zwiększa siłę działania środków przeciwbólowych, a także może ograniczyć rozwój próchnicy zębów! [10]

Minusy spożywania kawy

• Zbyt duże ilości wypitej kawy za sprawą kofeiny mogą doprowadzić do rozdrażnienia i drżenia rąk a w rezultacie utrudnić zasypianie.
• Kobiety w ciąży powinny ograniczyć się do 1 fi liżanki kawy dziennie, gdyż może mieć to zły wpływ na rozwój płodu [11].
• Kawa gotowana - długo parzona - ma zły wpływ na ogólny poziom cholesterolu oraz podrażnia żołądek.
• Niepokojący jest wynik doświadczenia, w którym wykryto, że kawa może zwiększać prawdopodobieństwa ataku serca u osób o wolniejszym metabolizmie nawet o 133% w przypadku picia powyżej 4 fi liżanek dziennie. Gen spowalniający detoksykację kofeiny posiadało 54% osób uczestniczących w badaniu [12].

Źródła naukowe podają maksymalne spożycie do 500 mg kofeiny dziennie, co przekłada się na około 4 filiżanki kawy. Powyżej 1000 mg kofeina staje się trująca. Dokładna granica jej toksyczności jest trudna do wyznaczenia, gdyż zależy od organizmu i jego odporności na dany związek toksyczny. Na koniec mała ciekawostka. Minimalna dawka śmiertelna to 3200 mg (spożyte na jeden raz). W przełożeniu na filiżanki, byłoby to 80 filiżanek kawy w krótkim okresie czasu,
co jest raczej mało realne!

Kawa bezkofeinowa

To nic innego jak kawa poddana skomplikowanym procesom chemicznym w celu wyeliminowania kofeiny. Mimo wszystko zawiera około 0,2% kofeiny. Jest polecana osobom, które kochają smak kawy, a powinny unikać kofeiny. Każda kawa - także bezkofeinowa - silnie wzmaga wydzielanie żółci oraz kwasów żołądkowych i zdecydowanie nie służy wrzodowcom. Powinny jej unikać również osoby cierpiące na nadkwasotę. Kawa zbożowa - mój ulubiony napój, którego smak zbliżony jest do kawy. Zbożówka najczęściej składa się z prażonego żyta, cykorii i buraka cukrowego. Jest bardzo zdrowym i wartościowym napojem. Zawiera węglowodany, błonnik i sporo minerałów. Cykoria jest ponadto rewelacyjnym prebiotykiem, stanowi podłoże dla rozwoju pożytecznej flory bakteryjnej.

Rozpuszczalna czy parzona

Zdania są podzielone, więc pozwolę sobie przedstawić własną opinię. Kawa parzona po turecku (w szklance) wydaje się być najgorsza. Zawiera olejki eteryczne i substancje drażniące, a płyn jest raczej w postaci zawiesiny niż roztworu. Najlepsza według mnie to dobra kawa z porządnego ekspresu ciśnieniowego. Najlepiej z odmiany Arabica (łagodniejsza) drobno mielona tuż przed parzeniem. W tym procesie pozbywamy się olejków i substancji drażniących. Najpopularniejsza to kawa rozpuszczalna, którą pijemy na co dzień. To półśrodek, ale jak już go wybierać, to najlepiej kawy rozpuszczalne liofi lizowane. Nazwa pochodzi od procesu produkcji (lepszy, ale i droższy). Kawa występuje w postaci „pyłku”, a nie granulek - po zwykłym suszeniu. Taka kawa również pozbawiona jest negatywnych substancji, ale jak wiadomo, każdy produkt tego typu poddany procesom chemicznym przestaje być w pełni naturalny.

Przypisy
2. Obserwacje przeprowadzone w Stanford na grupie 77 mężczyzn w średnim wieku.
3. Wg publikacji “England Journal of Medicine”. Dwuletnie badanie przeprowadzono na grupie 45 589 mężczyzn w wieku pomiędzy 40 a 75 rokiem życia.
4. Wg informacji opublikowanych przez Polskie Towarzystwo Nadciśnienia Tętniczego.
5. Wg wyników badań opublikowanych w „Annals of Epidemiology”. Testy przeprowadzono na grupie 53 osób zmarłych na marskość wątroby.
6. Badanie przeprowadzone na grupie 8 tys. mężczyzn przez U.S. Department of Veterans Affairsw Honolulu.
7. Koppelstaeter, Florian et al, Infl uence of Caffeine Excess on Activation Patterns in Verbal Working Memory, raport zaprezentowany na konferencji Radiological Society of North America, listopad 2005.
8. Salazar-Martinez E, Willet WC, Ascherio A, Manson JE, Leitzmann MF, Stampfer MJ, Hu FB,Coffee consumption and risk for type 2 diabetes mellitus. “Ann. Intern. Med.” 2004, no. 140, pp. 1-8.
9. Wg badań przeprowadzonych na grupie 46 tysięcy mężczyzn w wieku od 40 do 75 lat i opublikowanych w „The Jurnal of American Medical Association”.
10. Inoue, Manami et al., Infl uence of Coffee Drinking on Subsequent Risk of Hepatocellular Carcinoma: A Prospective Study in Japan. “Journal of the National Cancer Institute”, Vol. 97(2005), no. 4, pp. 293- 300.
11. „Gazeta Lubelska”: Picie kawy zapobiega próchnicy, 2009, (15.07).
12. Wg duńskich badań przeprowadzonych w 2003 roku na grupie 18 478 kobiet.
13. Badania opublikowane w “Journal of the American Medical Association”.
14. Na podstawie danych zamieszczonych w wortalach poświęconych kawie: Herbaty i kawy świata i Caffe Prego!