GTF umożliwia przyłączanie się insuliny do receptorów „wystających” z błon komórkowych. Tworzy pomiędzy insuliną, a receptorem specjalny pomost. Szczególnie aktywnie współpracuje z komórkami mięśniowymi, umożliwiając szybsze wnikanie do ich wnętrza glukozy (w ten sposób zwiększa się tolerancja na glukozę). Cukier gromadzi się wówczas efektywniej w mięśniach, natomiast spada jego dostęp do tkanki tłuszczowej. W efekcie wzrasta siła i wydolność mięśniowa oraz zmniejsza się poziom tłuszczu w organizmie (zapobieganie otyłości i nadwadze). Jednym z najważniejszych czynników rzutujących na poziom GTF w organizmie jest więc podaż chromu w pożywieniu.
Mechanizm działania chromu na proces spalania tłuszczu jest wielokierunkowy:
- chrom zwiększa aktywność transferazy karnitynowo-palmitynowej oraz translokazy – dwóch enzymów usprawniających działanie karnityny przez co przyspiesza proces spalania kwasów tłuszczowych.
- zwiększając wrażliwość na insulinę, hamuje ośrodek głodu w podwgórzu, przez co zmniejsza spożycie pokarmów (ograniczenie kaloryczności diety)
- nasilając wzrost masy mięśniowej, zwiększa tempo przemiany materii (im wyższy poziom masy mięśniowej tym szybszy metabolizm)
- zwiększa wykorzystanie glukozy przez mięśnie (zmniejsza się wówczas dostęp cukru do tkanki tłuszczowej)
Suplementacja chromem jest szczególnie wskazana u osób, gdzie nadwaga i otyłość powiązana jest z cukrzycą, zaburzeniami lipidowymi oraz chorobami serca i układu krążenia. Jak wykazano w badaniach suplementacja tym składnikiem sprzyja obniżaniu poziomu cukru we krwi oraz glikolizowanej hemoglobiny. Jednocześnie pomaga obniżyć poziom trójglicerydów, złego cholesterolu (odkładanego w naczyniach krwionośnych), zwiększyć ilość dobrego (działającego oczyszczająco na naczynia krwionośne).
Oficjalnie, nie istnieją żadne ścisłe normy spożycia chromu. Biorąc, jednak pod uwagę rolę tego składnika w metabolizmie ustrojowym, uważa się, że dobowa, zalecana jego podaż powinna wahać się na poziomie 50-200 ug. Jak wynika z badań, deficyt chromu w diecie jest dość wysoki i wynosi 30-60%, co jest wynikiem wzrostu konsumpcji wysokoprzetworzonej żywności (podczas przetwarzania i magazynowania żywności tracone jest 90% chromu). W diecie wyraźnie maleje spożycie gruboziarnistych produktów zbożowych na rzecz cukru, słodyczy oraz produktów i potraw z jasnej mąki. Wysoka konsumpcja węglowodanów przy niskiej podaży chromu może korelować ze wzrostem zachorowalności na otyłość, cukrzycę, choroby serca i układu krążenia. W celu zminimalizowania ryzyka rozwoju niebezpiecznych schorzeń metabolicznych, w wielu przypadkach istnieje zasadność uzupełniania podaży tego składnika poprzez odpowiednio prowadzoną suplementację.
Mimo, że chrom odgrywa bardzo ważną rolę w metabolizmie ustrojowym, jego podaż nie może wykraczać poza przyjęte normy bezpieczeństwa. Zasada ta jednak dotyczy nie tylko chromu, ale większości składników pokarmowych. Nie ma, więc jakichkolwiek podstaw, by uznać przedawkowanie chromu za bardziej niebezpieczne niż np. przedawkowania selenu, cynku czy potasu. Zakres bezpiecznego spożycia chromu wynosi 50-200mcg, jednak w prowadzonych badaniach nie zaobserwowano żadnych działań ubocznych nawet przy dawkach przekraczających 1000mcg. Uważa się, że stosunek dawki terapeutycznej do toksycznej w przypadku chromu wynosi 1 : 10 000. W jednym z naukowych czasopism toksykologicznych wskazano, że dawka toksyczna chromu wynosi 1 mg chromu na 100mg masy ciała, czyli dla przeciętnego człowieka ważącego 70g była, by to dawka 700 000 mcg (3500 kapsułek!). Mając na uwadze powyższe doniesienia, chrom można zaliczyć do najbezpieczniejszych mikropierwiastków i w kategoriach bezpieczeństwa zrównać go z witaminą C.
Nadmierne wyostrzone obawy o bezpieczeństwo stosowania chromu są często wynikiem niewłaściwego interpretowania pewnych wiadomości na temat tego składnika. Dla organizmu człowieka szczególnie niebezpieczny jest tzw. chrom sześciowartościowy, który po wchłonięciu do krwi penetruje do wnętrza erytrocytów, gdzie ulega zamianie do chromu trójwartościowego. W reakcji tej powstają ogromne ilości toksycznych wolnych rodników. Nadmiar chromu sześciowartościowego jest ponadto odkładany w nerkach, śledzionie, wątrobie, płucach i kościach. Z tą niebezpieczną postacią minerału spotykamy się, jednak wyłącznie w przemyśle. Kilkadziesiąt lat temu, rozpoznano wiele poważnych chorób u pracowników przemysłu samochodowego i rowerowego, którzy byli narażeni na bezpośrednią ekspozycję tego składnika.
W pożywieniu występuje wyłącznie chrom trójwartościowy – całkowicie bezpieczny, który wykorzystywany jest do budowy bardzo ważnego związku GTF. Przy jego metabolizmie powstaje 1000-krotnie mniej wolnych rodników niż w przypadku chromu 6-wartościowego.
